Một trong những điều khiến người Amish khác biệt là các nguyên tắc và cách sống được truyền từ đời này sang đời khác để tránh khỏi sự xao lãng và cám dỗ do thế giới bên ngoài đem lại. Tuy rằng nhiều người cho đó là “ngốc nghếch” nhưng thật sự chúng ta nên học hỏi từ họ nhiều thứ.
Người Amish là ai?
Người Amish xuất hiện sớm nhất ở Thụy Sĩ và Đức, tuy nhiên lúc bấy giờ do giáo hội tại nơi đây trục xuất và gây sức ép với họ, nên đến đầu thế kỷ thứ 18 họ đã di cư sang Mỹ và Canada. Tuy nhiên, khi đặt chân tới mảnh đất mới này, phương thức sinh hoạt của họ vẫn được lưu giữ nguyên vẹn cho tới ngày nay. Không những từ chối nền văn minh hiện đại, người Amish còn kiên quyết sử dụng ngôn ngữ riêng của mình, đó là tiếng Đức. Những đứa trẻ người Amish tới trường học thì nói tiếng Anh, tuy nhiên ở nhà thì phải sử dụng tiếng Đức.
Hiện nay có khoảng hơn 250.000 người Amish sống rải rác khắp 28 bang của Mỹ và Ontario của Canada, tập trung nhiều nhất ở ba bang Ohio, Pennsylvania và Indiana.
Người Amish đã chọn sự thông thái mà tổ tiên chúng ta truyền lại thay vì đi theo lối sống “hiện đại”. Nghĩa là họ sống theo kinh nghiệm của những thế hệ trước.
Lối sống tối giản, tránh xa công nghệ
Người Amish sống mà không dùng tới điện thoại, ti vi, không xe hơi và không dùng điện. Mọi người đều làm nông, đi lại bằng ngựa hoặc đi bộ. Cuộc sống của họ theo những quy tắc nghiêm ngặt và rất giản dị. Gia đình thường đông con và mọi thành viên đều phụ việc đồng án. Một ngày bắt đầu từ lúc mặt trời mọc và kết thúc vào lúc mặt trời lặn. Cha và con trai là việc ngoài đồng, còn mẹ và con gái thì làm việc nội trợ. Họ không làm việc vào chủ nhật, đó là ngày tất cả mọi người đi nhà thờ. Phụ nữ Amish mặc những bộ đầm dài tối giản, luôn đeo thêm tạp dề và nón bonnet. Họ cũng không bao giờ trang điểm hay mang đồ trang sức. Đàn ông thì thường mặc những bộ vest màu tối, áo sơ mi không kiểu cách, đặc biệt là luôn có đai đeo quần và nón rơm rộng vành. Và đàn ông Amish luôn để râu kiểu quai nón.
Không ít người xem họ là những kẻ ngốc khi không sử dụng những công nghệ tiến bộ và tiện dụng, và thậm chí xem thường họ vì họ không theo lề lối chung của đa số mọi người trong xã hội.
Nền giáo dục giản đơn
Sự nghiêm ngặt trong ăn mặc mới chỉ là bước đầu tiên trong cách sống của người Amish. Họ không tôn sùng và ủng hộ nền văn minh và giá trị quan của người hiện đại. Họ chỉ cho con cái mình tới các trường công của trẻ em Amish và chỉ cho chúng học tới trung học cơ sở là kết thúc, không cho học tiếp lên trung học.
Nguyên nhân vì họ cho rằng, nếu để con tiếp nhận nền giáo dục quá nhiều sẽ làm phá hoại nền văn hóa truyền thống của họ, sẽ “ăn mòn” giá trị truyền thống của họ. Không những vậy, người Amish nhận định rằng, cho dù có học nhiều đến mấy đi nữa cũng không có tác dụng gì với cuộc sống chỉ làm nông, sinh con của người Amish.
Cuộc sống không bị áp lực
Trong cuộc sống của người Amish không có từ “Stress”. Họ không cạnh tranh với nhau mà tạo ra một cộng đồng với lối sống dựa trên tính bình đẳng, hợp tác, và hoà hợp giữa các thành viên.
Ordnung là luật bất thành văn của người Amish, trong đó nhấn mạnh sự khiêm tốn, nghe lời và giản dị. Họ cật lực phản đối bất cứ hình thức bạo lực nào, đồng thời tránh tham gia chiến tranh, quân đội. Họ cũng tránh dính líu đến pháp luật, muốn tha thứ nhiều hơn là trừng phạt.
Hôn nhân và sinh con theo truyền thống
Có một quy tắc của người Amish, đó là khi người đàn ông và phụ nữ Amish quyết định kết hôn, họ có thể ngủ cùng nhau trước khi kết hôn, tuy nhiên không được phép để xảy ra bất kể quan hệ gì trước hôn nhân ngoài chuyện ‘nắm tay và trò chuyện’. Để tránh xảy ra những hành vi cử chỉ trước khi kết hôn, ở trên giường ngủ người Amish sẽ lắp thêm một tấm gỗ để ngăn cách giữa hai người. Có thể nói cách làm và sự tuân thủ nguyên tắc này của họ rất hiệu quả.
Người Amish là tộc người nhất mực yêu thương đại gia đình của mình, họ coi đây là món quà quý giá mà thượng đế đã ban tặng cho họ. Sinh con và kết hôn thành lập gia thất với hàng xóm là mục tiêu của các cô gái người Amish.
Người Amish duy trì chế độ một vợ một chồng, tuy nhiên thông thường mỗi cặp vợ chồng đều sinh từ sáu tới bảy người con, và họ không sử dụng bất kì phương pháp tránh thai nào.
Bởi cứ mang thai là phải sinh và không được phép phá thai hay theo một kế hoạch hóa nào, vậy nên dân số của người Amish tăng lên khá nhanh. Cứ 20 năm số lượng người Amish lại tăng gấp đôi, do tỉ lệ sinh là 80-90%.
Gần như không có người bị tự kỉ và ung thư
Bạn có biết rằng rất ít người Amish bị thiểu năng trí tuệ và tự kỉ không? Cho tới nay chỉ có 3 trường hợp người Amish bị bệnh tự kỉ và đó là những đứa trẻ có tham gia chương trình tiêm vắc xin bắt buộc. Thay vì công nhận việc không tiêm vắc xin dẫn đến tỉ lệ tự kỉ thấp ở người Amish, phần lớn xã hội lại cho rằng tỉ lệ tự kỉ thấp là do người Amish có một gien nào đó tối ưu hơn người bình thường.
Không chỉ tránh thức ăn đóng gói và thức ăn chế biến sẵn, họ còn tự trồng tất cả thực phẩm cần dùng bằng phương pháp canh tác hữu cơ. Họ tự nuôi gia súc và gia cầm; thực phẩm của họ luôn có nguồn gốc tự nhiên và không phải GMO. Điều quan trọng là họ ăn thức ăn theo mùa, mùa nào thức nấy, thực phẩm còn dư được đóng hộp hoặc lên men. Rau quả theo mùa bao giờ cũng có giá trị dinh dưỡng cao hơn. Rau quả tươi có nhiều chất chống oxy hoá rất có lợi cho sức khoẻ. Chất chống oxy hóa có thể chống lại các gốc tự do nên làm cho cơ thể trẻ khoẻ. Do đó, không thể không công nhận rằng chế độ ăn uống của người Amish đóng vai trò quan trọng trong việc họ không bị “rối loạn tăng động giảm chú ý” (ADHD), dị ứng thực phẩm và bệnh suyễn.
Người Amish có cuộc sống tự cung tự cấp bền vững và tuyệt đối không sử dụng hoá chất độc hại trong mọi trường hợp. Họ không bị nhiều loại dịch bệnh đe doạ và có sức khoẻ tốt hơn những người Mỹ còn lại. Các chuyên gia về y tế cho biết, gần như không có người bị ung thư trong cộng đồng người Amish và người Amish được xem là những người có sức khoẻ tốt nhất nước Mỹ.
Một trong những điều khiến người Amish khác biệt là các nguyên tắc và cách sống được truyền từ đời này sang đời khác để tránh khỏi sự xao lãng và cám dỗ do thế giới bên ngoài đem lại. Tuy rằng nhiều người cho đó là “ngốc nghếch” nhưng thật sự chúng ta nên học hỏi từ họ nhiều thứ.
