Chân dung cô gái 34 tuổi là lãnh đạo trẻ nhất của một công ty đại chúng ở Nhật Bản: Tốt nghiệp đại học danh tiếng, đi làm thuê 2,3 nơi không thấy tương lai nên quyết định khởi nghiệp
Ở tuổi 34, Akiko Naka đã trải nghiệm sự nghiệp thăng trầm nhiều hơn bất kỳ ai trong cùng độ tuổi.
Cô bắt đầu gia nhập Goldman Sachs trên cương vị nhân viên kinh doanh vốn. Khi rời khỏi đây, cô thử sức trở thành một hoạ sỹ vẽ tranh manga chuyên nghiệp. Nhưng, khi mong muốn không thành công, cô bắt đầu một công việc mới tại Facebook.
Vẫn chưa dừng lại ở đó, sau một thời gian Naka tiếp tục rời Facebook để thành lập nên doanh nghiệp của chính mình, một mạng xã hội tuyển dụng có tên Wantedly. Cô đã đưa công ty IPO thành công trên sàn giao dịch chứng khoán Tokyo vào năm ngoái và là một trong những người phụ nữ trẻ tuổi nhất điều hành một công ty đại chúng ở Nhật Bản.
Naka là ví dụ của những người trẻ khác biệt ở Nhật Bản – không chấp nhận con đường sự nghiệp gắn bó cả đời – tức là tốt nghiệp từ những đại học top đầu và gắn bó cả sự nghiệp ở một công ty lớn. Thay vào đó, Naka tự thử sức, tìm kiếm sức mạnh của mạng xã hội và những trải nghiệm trong quá khứ để thay đổi chức năng tuyển dụng.
“Tất cả những thất bại của tôi là cơ hội để học hỏi”, Naka nói trong bài phỏng vấn ở Tokyo.
Wantedly – công ty được xem là LinkedIn cho những người trẻ tại Nhật Bản là một cổng trực tuyến kết nối người tìm việc trực tiếp với các công ty. Nền tảng này cũng cung cấp những dịch vụ khác như xây dựng sự kết nối giữa người dùng và các công ty có cùng động cơ và không cho phép những bài đăng tuyển việc đề cập tới lương và phụ cấp. Trọng tâm chỉ là những gì công ty làm, cách họ làm và quan trọng nhất là tại sao.
“LinkedIn đã đi trước khoảng 2 thập kỷ”, Naka nói. Công ty Mỹ thành lập năm 2002. “Nó sinh ra ở kỷ nguyên hồ sơ giấy và lương đi kèm với kỹ năng. Những gì chúng tôi muốn nhắm đến là kết hợp chỉ dẫn của công ty với chỉ dẫn của người dùng, để chúng hoạt động cùng nhau và ai cũng có lợi”.
Theo Naka, hướng tập trung vào động cơ và dịch vụ của công ty giúp các ứng viên tương lai có cơ hội ghé thăm những công ty trong một điều kiện phổ thông hơn, dẫn tới kết quả tốt hơn so với mô hình truyền thống là qua các vòng phỏng vấn.
“Nếu phía công ty và ứng viên đều phải giả bộ khi tìm cách kết hợp thì cuối cùng cả 2 bên sẽ đều không hài lòng”.
Tìm kiếm nhân tài đang trở nên khó khăn hơn tại Nhật Bản – nơi lực lượng lao động sụt giảm đang gây ra thị trường lao động căng thẳng nhất trong vài thập kỷ qua. Chính điều này giúp các công ty tìm việc làm có cơ hội mở rộng hoạt động kinh doanh. Thị trường dịch vụ thông tin tuyển dụng tăng trưởng 7,1 tỷ USD trong năm tài chính 2016, tăng từ 7,5% 1 năm trước đó.
Wantedly có 2,4 triệu người dùng hoạt động hàng tháng với 29.000 công ty đăng ký sử dụng dịch vụ tính tới tháng 10. Họ nhắm tới tăng lượng người dùng hoạt động hàng tháng lên con số 10 triệu tại Nhật Bản trong vòng 10 năm nữa.
Dĩ nhiên con số đó vẫn chỉ là một giọt nước nhỏ trong đại dương so với LinkedIn với hơn 575 triệu thành viên ở 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới.
Naka tốt nghiệp đại học Kyoto vào năm 2008. Trong suốt thời gian học tập ở ngôi trường danh giá này, cô đã giúp thành lập nên một tờ báo tường miễn phí bán quảng cáo cho các shop và cửa hàng ở địa phương. Cô cũng từng nỗ lực tạo ra một cuộc thi sắc đẹp cho trường nhưng chưa hoàn thành. Khi còn là một đứa trẻ, bố mẹ Naka đã khuyến khích cô làm những thứ khác biệt thay vì chơi video games.
Naka gia nhập Goldman Sachs vào tháng 4/2008 – nơi cô làm việc trong ít hơn 2 năm chuyên kinh doanh vốn cho các nhà đầu tư tổ chức. Naka nói cô rời công ty bởi vì không thấy mình có thể gắn bó với ngành công nghiệp này trong 10 năm nữa.
Sau đó cô đã dành 6 tháng để theo đuổi giấc mơ trở thành một hoạ sỹ vẽ tranh manga chuyên nghiệp. Tuy nhiên cô không phù hợp với vị trí này. “Tôi nhận thấy rằng việc này không chỉ cần vẽ đẹp. Trên tất cả, bạn cần có kỹ năng tạo ra những câu chuyện, bố cục và nhân vật”.
Cuộc gặp gỡ với một nhà quản lý Facebook Nhật Bản đã cho cô cơ hội làm việc tại đây vào tháng 6/2010. Tuy nhiên trong vài tháng, cô bất ngờ phát hiện ra tiền thân của Wantedly. Nhìn chung, đó là một webite hỏi đáp trực tuyến.
“Cô ấy rất sáng tạo”, theo Shogo Kawada – một nhà đầu tư thiên thần nổi tiếng Nhật Bản. Chính những ngày đầu Naka đã viết những dòng mã đầu tiên cho công ty dù không phải là một chuyên gia trong lĩnh vực này. Naka đã thuyết trình gọi vốn trước Kawada 3 lần trước khi ông đồng ý đầu tư. Lần thứ 3, ông nói cô đã thay đổi mọi thứ và đưa ra bản phác thảo cho những dịch vụ hiện tại của Wantedly. Kawada hiện là cổ đông lớn thứ 3 của Wantedly. Naka là cổ đông lớn nhất với 75% cổ phần trị giá 159 triệu USD.
Wantedly niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Tokyo vào tháng 9 năm ngoái. Sau khi giá cổ phiếu vọt lên vào tháng 10 thì nó bắt đầu giảm nhưng vẫn được giao dịch ở mức cao hơn 3 lần so với mức giá hồi IPO với giá trị thị tường ở mức 24,8 tỷ yên (tương đương 221 triệu USD).
Hiện Naka còn niêm yết Wantedly trên cả sàn Hong Kong và Singapore và đang thử nghiệm ở Đức. Cô đang xem xét việc mở rộng hoạt động kinh doanh ra nhưng quốc gia nói tiếng anh ở châu Á và châu Đại dương.
Kawada nói rằng khả năng của công ty có thể mở rộng ra nước ngoài và thu hút nhiều công ty đăng ký hơn là những startup ở quê nhà.
“Tôi muốn Wantedly nhắm tới vốn hoá thị trường 100 tỷ yên. Wantedly có sự tồn tại nổi trội hơn so với những startup bình thường”.
